سلام،

بنیاد جهانی محوطه و یادمان‌های تاریخی، هر سال دو بار فهرستی از آثار باارزش تاریخی جهانی را که در معرض خطر قرار دارند، منتشر می‌کند. در فهرست آثار در معرض خطر این بنیاد برای سال ۲۰۱۰، ۹۳ اثر از ۴۷ کشور مطرح شده که ۱۵ مورد از آنها آثار سده بیستم است که متأسفانه در شرف نابودی قرار دارند. از معروف‌ترین محوطه‌ها و یادمان‌هایی که در این سیاهه آمده، ازجمله بقایای شهرتاریخی اینکاها، ماچوپیکچو، قراردارد که در اثر تعبیه زیرساخت‌های حساب نشده شهری برای خدمت‌رسانی به گردشگران در حال نابودی است. البته کارشناسان این بنیاد جهانی، تأکید می‌کنند که چاره کار تقلیل تعداد گردشگران نیست، بلکه باید تأسیسات و زیرساخت‌های گردشگری این محوطه موزه‌ای به روشی کارشناسی شده و اصولی ایجاد شوند.

در بارسلون، خطری که کلیسای بزرگ «خانواده ساگراد» را تهدید می‌کند، برنامه ساخت تونل زیرزمینی برای قطار‌های سریع‌السیر است. طبق طرح ارائه شده، تونل از چند متری این اثر جهانی عبور می‌کند.لازم به یادآوری است که این کلیسا اثر ماندگار معمار جهانی، «آنتونی گائودی»است. (خطرمشابهی سی و سه پل اصفهان ما را تهدید می‌کند و فریاد جماعت دوستدار تاریخ و فرهنگ، فعلاً، گوش شنوایی پیدا نکرده است). در فهرست یادشده، آثاری از روسیه، ژاپن، ازبکستان و دیگر کشورها قرار دارند. این بنیاد جهانی به اختصار «ایکوموس» نامیده می‌شود و در ایران هم شاخه فعالی دارد. ایکوموس ایران، مجدانه پیگیر نجات سی و سه پل و چهارباغ در مقابل خطرا ت ناشی از عبور خط مترو از زیر این آثار با ارزش جهانی است.

سوغاتی

«سیرافنامه» یواش یواش دوستدارانی پیدا می‌کند. دوستان سیرافنامه، برایش مطلب جمع می‌کنند، در محافل و مجامع برایش دوست پیدا می‌کنند و اگر سفری رفته باشند، سوغاتی سفر برایش می‌آورند. مهندس شهریار یقینی یکی از دوستان سیرافنامه است و از سفر اخیرش به اتریش عکس‌هایی زیبا از محوطه‌ای تاریخی «فلاویا سالوا» در نزدیکی شهر گراتس آورده‌اند. اینجا محوطه‌ای است تاریخی متعلق به دوره روم باستان. در حقیقت کولونی نشینی کوچک از رومی‌ها بوده. سال‌ها قبل در عملیات بهسازی شهر، متوجه این شهر خفته در زیر خاک شدند. جالب اینکه خیابانی که در طرح جدید شهر احداث می‌شد، تقریباً بر شالوده خیابان قبلی و تاریخی قرار می‌گرفت. بدین ترتیب دولت اتریش با تملک بخش‌هایی از این زمین‌ها شروع به کاوش‌های باستان‌شناسی نمود و تکه‌هایی از این کولونی را از زیر خاک بیرون آورد. نکته جالب در این سایت نوع استفاده از آن است. با ساخت فضای نمایشگاهی بسیار شفاف و نمایان بر روی شش ستون بسیار سبک در داخل سایت، این تکه از شهر تبدیل به نقطه‌ای جذاب برای خودی‌ها و مهمانان شهر شده است.

فلاویا شهر بسیار کوچکی است و با همین یادمان‌ها و افتخارات باستانی تبدیل به مقصدی برای اروپائیان و جهانیان شده است. فضای نمایشگاهی در بالای محوطه تاریخی ساخته شده و ضمن اینکه امکان دیدن محوطه از بالا را دارد این فرصت را هم به بازدیدکننده می دهد که با اسناد و اشیاء بدست آمده از سایت آشنا شوند. در این فضای نمایشگاهی دکانکی کوچک برای «یادگاری فروشی» نیز پیش‌بینی شده است. جداره‌های فضا شیشه‌ای و کاملاً مشرف به محوطه است. در کنار این فضا و در میدان محوطه تاریخی، آلاچیق مانندی هست که در زیر آن نمونه‌ای از اجاق و سامانه غذاپزی ساده بازسازی شده و بازدیدکنندگان می‌توانند خودشان در این سامانه برای خودشان کباب درست کنند یا غذایی گرم کنند. یا می‌توانند از غذای آماده شده توسط فروشنده استفاده کنند. اینجا همه چیز ساده است و واقعی.

قدرشناس نيكان باشیم!

آقای خاکسار را از سال گذشته می‌شناسیم. وقتی با دانشجویان درس «مرمت» دانشگاه خلیج فارس، خدمتشان بودیم و ایشان با تمام محبت و علاقمندی ما را در چند بنای تاریخی گرداندند و توضیحات کارشناسانه مرمتی دادند. عضوی از پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی شیراز می‌باشند. نزدیک سی سال است که در پروژه‌های مرمتی  استان فارس حضور دارد. با بزرگان این رشته کارکرده، نکات زیادی را آموخته و در جای خود مشورت‌هایی نیز به همین بزرگان داده است. به خوبی دکتر شیرازی را بیاد دارد و خاطره‌هایی تعریف می‌کند.

از مهندس محبعلی، مهندس رایتی مقدم، دکتر انیسی و خیلی‌های دیگر خاطره همکاری دارد. باز هم رفتیم خدمتش و او از «بی‌بی دختران» شروع کرد و بعد مسجد خان و مسجد نصیرالملک. بی‌بی دختران از بناهای شاخص ایلخانی بجا مانده در شیراز است. در انتهای بافت تاریخی شهر قرار دارد و شواهد نشان می‌دهد چندین بار از زلزله و خسارت‌های دیگر بی‌نصیب نمانده است. سطح کف اطراف نشان می‌دهد که کف اصلی ساختمان در زمان ساخت، حدود سه متر پایین‌تر از سطح موجود است. آقای خاکسار تأیید می‌کند که در «پی‌گردی» شاهد بوده که سطح رویی زمین تا عمق حدود دو متر را خاک دستی و نخاله‌های ساختمانی تشکیل می‌داده. این مقبره در دوره قاجار مرمت می‌شود و ظاهراً در همان تعمیر و مرمت است که نیم هشت پلان اصلی تبدیل به مربع می‌شود. آقای خاکسار نکات بسیار ذی‌قيمتی از روند مرمت را گفت. از رسمی‌بندی‌ها گرفته تا احیای سردابه و . . خدا حفظش کند!

بچه‌هاي سيراف

ريحانه خانم ما امسال رفته كلاس اول. درجشن روز جهاني كودك آمد روي سن و شعري زيبا براي بچه خواند. شنيده‌ايم كه قول داده درس‌هايش را خوب بخواند و همه‌اش بيست بگيرد. حتي شنيده‌ايم كه گفته براي جشن سال آينده روزجهاني كودك شعرهاي زيباتري را آماده خواهدكرد. مامان و باباي ريحانه از اخلاق او راضي هستند و مي‌گويند ريحانه از آن بچه‌هايي است كه اگر بخواهد و قول بدهد حتماً به حرفش عمل مي‌كند. ريحانه حيدري در كار خانه هم كمك مي‌كند. مامان ريحانه كِيف مي‌كند وقتي مي‌بيند دختر خوبش كاري انجام مي‌دهد مثلاً سفره را جمع مي‌كند يا در تميز كردن سبزي و آماده كردن وسايل غذا كمك مي‌كند. ما كودكاني مثل ريحانه را دوست مي‌داريم و براي موفقيتشان دعا مي‌كنيم. یادتان هست شعری را که ریحانه خواند؟

« با این دو دست کوچکم/ دست می‌برم پیش خدا

با دل پاک روشنم/ دعا می‌کنم، دعا، دعا

آخ ای خدای مهربان/ بشنو دعاهای مرا

دعا برای مادرم/ دعا به شادی بابام

به خانه‌ها صفا بده/ به جان ما وفا بده!»

ایران از آسمان

«در ایران، نخستين بار در سال۱۹۳۶ میلادی (۱۳۱۵ خورشیدی) اریش ف. شمیت آلمانی به همراه همسرش با یک هواپیمای یک موتوره راهی دراز را بر فراز ایران پیمود. دستاورد این سفر کتاب Flight Over Ancient Cities Of Iran است که به تازگی از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور به فارسی برگردانده شده. نمونه دیگر، فیلم تلویزیونی «بادصبا» است که به دست آلبرت لاموریس فرانسوی در سال ۱۳۴۹ خورشیدی ساخته شد. در این فیلم کارگردان با پرداختی شاعرانه می‌کوشد شکوه و زیبایی چشم‌اندازهای پهناور ایران را از آسمان به تصویر بکشد.

وی سرانجام در مراحل پایانی کار، به هنگام پرواز به درون سد کرج سقوط کرد و جان باخت. و این بار ما آهنگ پرواز و دیدار زمین از آسمان کردیم که اندیشه‌ای بود زیبا و پاسخی بود برای خواسته آن دسته از عزیزان و سروراني که از زمان انتشار مجموعه «زندگی جدید-کالبد قدیم» و کتاب «خانه ایرانی» همواره ما را به لطف و مهر خویش نواخته بودند. از فراز شهرها و روستاها گذشتیم. جنگل و بیابان را پیمودیم و تلاش ما برای شکار تصویرهایی بود که جلوه‌های ایران را به گونه‌ای دیگر بنمایاند»/ سپهری، حمیدرضا: مقدمه کتاب «ایران از آسمان»، مجموعه عکس‌های جاسم غضبانپور از ایران (از آسمان)، انتشارات تیس، چاپ اول، پاییز ۱۳۷۹٫

خاطرات

« به نام خداي زيبائي‌ها»

 سيراف باعث افتخار ايران و مورد توجه جهان است، عاشق سيراف و تاريخ شگرف و رمزآلود آن هستم. خدا را شكر مي‌كنم كه اولين ترانه سيراف را خواندم و توانستم گام كوچكي در معرفي اين منطقه در قالب موسيقي بردارم. اميدوارم هزاران ترانه ديگر در مورد سيراف عزيز ساخته شود. / محسن شريفيان، خواننده، ۳/۱۰/۸۶»

« هوالعزيز»

آنجا كه ميراث كهن گذشتگان نقاب برداشته و جلوه‌گري نموده است احساس غرور و بلندبيني تاريخ كهن ايران را در سراسر وجود مي‌توان لمس كرد و قطعاً بر بازماندگان است كه در حفظ اين آثار بكوشند و به ديگران نشان دهند، تا بدانيم كه بوديم، چه داشتيم و بر چه تاريخ و تمدن كهني وارثيم. با آرزوي توفيق براي تمام سيرافي‌هاي عزيز./ عبدالنبي يوسفي، ۶/۱۰/۸۸»

« به نام خالق هستي بخش

زندگي در گذر زمان با تندي مي‌گذرد و هر روز باد و خورشيد و باران همان‌طور كه ما انسان‌ها را بسوي جايگاه ابدي همراهي مي‌نمايد آثار و يادگارهاي قديمي ما را هم به دست فراموشي مي‌سپارند. شايد نگه داشتن زمان غير ممكن باشد اما نگه داشتن يادگارهاي گذشتگان كه نشانه فرهنگ و تمدن قديمي ايران است تنها به دست من و شما كه فرزندان اين منطقه هستيم امكان پذير باشد كه قطعاً اينگونه است. چهره شما زحمت‌كشان راه تمدن را از طريق خط نوشته‌ام مي‌بوسم، اميد است پذيرا باشيد./ ايرج نيكنام، از معلمان مدرسه شهرستان جم، روستاي دولنگه (بهارستان)، ۲/۱/۸۶»

« بسمه تعالي

تاريخ سيراف هر انساني را مجذوب خود مي‌كند، جدا از آثار باستاني مردمانش و مهرباني آن‌ها. وقتي در مورد سيراف مطالبي را خواندم حيرت زده شدم و برآن شدم تا تحقيقي كامل و جامع در مورد اين بندر انجام داده و مستندي در اين مورد تهيه كنم، انشاالله اين مستند بتواند تاريخ سيراف را به كل جهانيان بشناساند. / محسن خندستان، كارگردان، ۲۲/۲/۸۸»

«امروز چاس چه دُريم؟»

* وُدام

مواد لازم : ماهی ۱ كيلو، سیر له شده ۱ عدد، گشنیز خورد شده ۲۰۰ گرم، لیمو عمانی ۲ عدد، پیازخورد شده ۲ عدد، فلفل، ادویه، نمک، به ميزان لازم.
ابتدا ماهي را مي‌جوشانيم، بعد از اينكه به اندازه كافي جوش خورد، آن را درون آبكش مي‌ريزيم و استخوان‌هاي ماهي را از آن جدا مي‌كنيم. سير و ليمو و گشنيز و فلفل و ادويه را در هاون مي‌ريزيم و مي‌كوبيم، پياز را در ديگ سرخ كرده، مواد كوبيده شده را به پیاز سرخ شده اضافه مي‌كنيم، سپس ماهيِ از قبل آماده شده را به آن اضافه مي‌كنيم و با هم مخلوط مي‌نمائيم، تقريباً ۳۰ دقيقه با شعله كم حرارت مي‌دهيم و سعي مي‌كنيم چندين بار در حين حرارت دادن مواد را خوب هم بزنيم. ودام از غذاهاي اصيل سيرافي است كه با برنج ميل مي‌شود. اين غذا را عموماً براي ناهار پيشنهاد مي‌كنند. «امروز چاس چه دُريم» يعني امروز ناهار چه داريم!؟